Empathie burnout: zorgvalkuil
Zorg voor de zorg: empathie burnout vermijden
Zorgers hebben vaak een goed empathisch vermogen. Zij kunnen zich inleven in het lijden van een ander. Dit gaat gepaard met dat zij ook (deels) voelen wat die ander voelt. Dit is heel waardevol zijn in het maken van verbinding waardoor problemen in gezamenlijkheid opgelost kunnen worden.
Maar als het lijden om de zorger heen veel en groot is, kan door empathische betrokkenheid een gevoel van overweldiging ontstaan. En je loopt er energetisch op leeg. En als er veel onomkeerbaar lijden is, zoals ziekte en dood en natuurrampen, dan kan er een gevoel van falen of machteloosheid ontstaan. Daardoor kan de zorger vervallen in een fatalistische gedachten, zoals: ‘hier is niet tegenop te werken’ of ‘waar doe ik het eigenlijk voor’. Dat kan leiden tot neerslachtigheid en depressie.
Photo by Jonathan Borba from Pexels
Belangrijk met inleven in een ander is balans en zelfinzicht. Het besef dat jij een ander helpt, omdat je wenst dat die ander niet lijdt. Maar wel met oplossing die volgens jouw inzicht realistisch is. Waarvan je ook de beperkingen kunt zien. En waarvan je weet dat het onder de omstandigheden niet beter kan. Het lijden van die ander is niet jouw schuld. En als je het best mogelijke geeft om bij te dragen aan de oplossing en je bent je bewust van je grenzen, dan kun je daar een goed gevoel over hebben. En dat heet compassie.
Ik heb 30 jaar in de gezondheidszorg gezeten. Pas door mijn ervaring met emotie-training en relatiebouwen heb ik goed het verschil ondervonden. Nog sterker, ik heb ondervonden dat het belang van compassie training veel te weinig benadrukt wordt. Het louter empathisch zijn kan bij voortdurend en veel lijden destructieve gevolgen hebben, maar compassie bouwt kracht en draagt bij aan het helpen bij lijden van een ander.
Goed nieuws: compassie is trainbaar. Het zit in het pakket van mind- en gedragstraining en is tegenwoordig goed onderzocht door neurowetenschappers. Mind trainers, psychologen en psychiaters beschrijven steeds vaker het verschil en benadrukken het belang van empathie en compassie en weten gelukkig steeds beter om de valkuilen heen te lopen.
En nou nog dit overbrengen aan de mensen die aan het bed staan. Graag maken wij ons beschikbaar voor ondersteuning van onze gezondheidszorg-medewerkers.